Gekkigheden zijn Ron Jagers niet vreemd. De Amersfoortse (foto)kunstenaar en performer verwierf in de stad onder meer bekendheid met zijn Stille Fanfare: een groep muzikanten die als volwaardige blaaskapel in uniform marcheert, maar geen noot voortbrengt, het parasitair festival Franje en zijn bemoeienis met Blue Print.
Prikkelend festival
In 2007 vond Ron dat Amersfoort rijp was voor een prikkelend festival. Samen met Thijs Trompert, Marisja Smit, Sander van Mil en Willem Borra wilde hij een speldenprik uitdelen. Welke kant wil Amersfoort opkijken? Naar de richting van de Veluwe of naar de Randstad? Of zoals Ron zelf verkondigde: “Blijven we het (wereld)dorp of richten we onze blik op de ‘grote’ wereld?” De speldenprik werd: het Pornofestival. De volledige titel: Porno, kunst op de rand, op de rand van de Veluwe en de Randstad.
Veel publiciteit
De aankondiging zorgde voor veel roering. Een pornofestival in Amersfoort? Dat was tegen de schenen van veel criticasters. Het ontging de meesten dat hier sprake was van een kunstmanifestatie. De discussies werden tot in de Amersfoortse gemeenteraad gevoerd. Hoewel de organisatoren niet van plan waren om subsidie aan te vragen bracht de raadsdiscussie ze op andere gedachten. Een onrealistische, hoge begroting werd ingediend voor een subsidieaanvraag. Dat had het gewenste effect. Het festival kreeg landelijk veel aandacht: artikelen in de Volkskrant, het AD en de Telegraaf, interviews op onder meer Radio 3. Het NOS-journaal besteedde er een item aan.
Het festival werd op meerdere locaties gehouden. Centrale locatie was wel het atelier van Thijs en Marisja. De grote loods aan de Eem, die toen nog niet opgedeeld was. Lokaal 4 was een dependance met onder meer een installatie van Ron Jagers en de pornografische tekeningen van Peter van Straaten. Het festival duurde een weekend en trok duizenden bezoekers uit het hele land.
Robin Bruinsma’s interview met Ron Jagers
Ze was in 2007 de meest fanatieke tegenstander van het Pornofestival, maar toch ziet Ron Jagers in Simone Kennedy, fractievoorzitter van de ChristenUnie, de ideale wethouder voor cultuur.
,,Haar mentaliteit klopt als een bus, zij kijkt op de juiste manier naar kunst. Simone denkt niet in geld, ze verbindt kunst en cultuur aan het leven in de stad. Rendementsdenken is haar vreemd. Als kunst haar mensbeeld raakt, komen de kaarten anders te liggen, maar dat is niet erg. Je kunt van mening verschillen over de inhoud van kunst zolang je maar niet overal een prijskaartje aan hangt. Simone stelde in de gemeenteraad vragen over ons Pornofestival en dat was haar goed recht. Ze organiseerde zelfs het symposium Sex in the City om een debat te voeren over seks in de openbare ruimte. In dat opzicht beschouw ik haar als een lichtend voorbeeld, het ging ons ook juist om het publieke debat, wij wilden iets losmaken, de grenzen tussen de Randstad en de Veluwe opzoeken. Kunst op het randje, zal ik maar zeggen.”
Braaf, behapbaar en toegankelijk
,,Uiteindelijk zat ons motief alleen in de naamgeving: Porno. Het resultaat, de expositie in het Oliemolenkwartier, pakte niet zo schokkend uit als de tegenstrevers hadden verwacht. De borstjes van kunstenaar Marisja Smit waren alleen maar lief en schattig en dat is precies wat ze in Amersfoort willen: het moet braaf, behapbaar en toegankelijk zijn. Voorgekauwde kunst, bij voorkeur goedgekeurd door een plaatselijke bobo die zegt dat wij dit en dat beslist moeten zien.”
,,Het stoort mij enorm dat Amersfoort jongeren die het experiment niet schuwen en vernieuwing nastreven de stad uit jaagt. Ze doen hun ding voor een habbekrats en mogen vervolgens vertrekken en proberen ergens anders een speeltuin te vinden. Ik vind het hemeltergend dat de gevestigde culturele instellingen daarover in alle talen zwijgen. Die zijn, met de bibliotheek als een voorzichtig beginnende gunstige uitzondering, alleen maar met zichzelf bezig en kijken niet naar het grotere geheel. Als zij maar overleven, de rest zal ze een zorg zijn. In theater de Lieve Vrouw was tenminste nog plaats voor beginnende artiesten, voor verrassende keuzes, maar wat dreigt er nu te gebeuren? Een fusie met De Flint. Weg eigenheid, weg eigenwijsheid.”
Jongerencentrum
,,In de jaren 60, er waren nog geen festivals, maakte Frans Rühl een jongerencentrum van de oude sigarenfabriek Sopla, op de plek waar nu het politiebureau staat. Dankzij zijn contacten kwamen er veel Amerikaanse bands spelen plus de top van Nederland in die tijd. Amersfoort vormde een landelijk voorbeeld. Amsterdam en de andere grote steden kwamen hier een kijkje nemen en namen ideeën mee naar huis. Zo nam Amersfoort in de decennia daarna wel vaker het voortouw. Zodra een nieuw festival een succes dreigde te worden, werd er echter op de rem getrapt. ,,Ho ho, dat gaat ons geld kosten.” was de redenering. In die reflex schiet Amersfoort nog steeds, ik snap daar niets van. Even had ik mijn hoop gevestigd op nieuwe impulsen uit Vathorst, maar inmiddels is duidelijk dat de mensen daar vooral wonen voor de rust, terwijl een stad juist onrust nodig heeft.”
,,Ik heb in mijn atelier nog een enorme penis liggen. Als ik die ergens plaats, zijn de poppen opnieuw aan het dansen.”
Geef een antwoord